Skuteczność rozwijania gotowości do zadośćuczynienia u osób odbywających karę pozbawienia wolności Praca doktorska

Skuteczność rozwijania gotowości do zadośćuczynienia u osób odbywających karę pozbawienia wolności

The effectiveness of the development of readiness to redress in the inmates of penitentiary institutions

W rozprawie doktorskiej poruszono tematykę skuteczności rozwijania zadośćuczynienia u osób odbywających karę pozbawienia wolności. W ramach badań własnych opracowano oraz zrealizowany program resocjalizacyjny, który bazuje na idei sprawiedliwości naprawczej. Celem tego programu było rozwijanie gotowości do zadośćuczynienia osób odbywających karę pozbawienia wolności, które popełniły przestępstwo z użyciem przemocy. Badania zostały przeprowadzone w modelu quasi-eksperymentalnym zgodnie z planem Solomona. Celem podjętych badań własnych było określenie skuteczności warsztatów w rozwijaniu zadośćuczynienia u osób odbywających karę pozbawienia wolności.
Praca składa się z czterech rozdziałów. W rozdziale pierwszym poruszona została tematyka resocjalizacji instytucjonalnej sprawców przestępstw z użyciem przemocy.
W pierwszej kolejności wyjaśniono terminy „resocjalizacja” i „resocjalizacja penitencjarna” oraz istotę kary pozbawienia wolności. Następnie omówiono efektywność prowadzonych oddziaływań resocjalizacyjnych w warunkach izolacyjnych, dokonano charakterystyki przestępstw z użyciem przemocy, sprawców przemocy w rodzinie oraz sprawców zabójstw,
a na koniec omówiono skuteczność programów resocjalizacyjnych.
Rozdział drugi poświęcony jest zagadnieniu gotowości do zadośćuczynienia osób odbywających karę pozbawienia wolności. Dokonano w nim charakterystyki konfliktów,
w których uczestniczą osadzeni. Wyznaczono miejsce mediacji wśród metod rozwiązywania konfliktów oraz wskazano rodzaje mediacji, w których mogą uczestniczyć osoby odbywające karę pozbawienia wolności. Następnie omówiono gotowość do zadośćuczynienia, która stanowi potrzebny warunek do udziału w mediacji oraz wybrane uwarunkowania gotowości do zadośćuczynienia.
Założenia metodologiczne badań własnych zaprezentowano w rozdziale trzecim. Przedstawiono w nim uzasadnienie podjęcia badań, cel badań, pytania i hipotezy badawcze oraz zmienne. Opisana została także procedura badawcza, podstawowe założenia programu autorskiego, wykorzystane narzędzia badawcze, dobór grup badanych. Dokonano charakterystyki grup badanych. Przedstawiony został teren i przebieg badań własnych oraz zastosowane analizy statystyczne.
W rozdziale czwartym przedstawiono uzyskane wyniki badań. W kolejnej części dokonano podsumowania wyników oraz przeprowadzono ich dyskusję.
Zwieńczenie pracy stanowi zakończenie, w którym przedstawiono ograniczenia badań własnych, kierunek dalszych eksploracji badawczych oraz wnioski dla praktyki penitencjarnej.
W aneksie zostały zamieszczone scenariusze zrealizowanych zajęć.

The doctoral dissertation discussed the issue of the effectiveness of developing readiness redress in the inmates of penitentiary institutions. As part of my own research, a rehabilitation program, which is based on the idea of restorative justice, was developed and implemented. The aim of this program was to develop the readiness to redress in the inmates of penitentiary institutions who have committed a violent crime. The research was carried out in a quasi-experimental model in accordance with Solomon four-group design. The aim of my own research was to determine the effectiveness of the workshops in developing the level of redress in the inmates of penitentiary institutions.
The dissertation is composed of four chapters. The first chapter deals with the subject of institutional rehabilitation of perpetrators of violent crimes. First, the terms "social rehabilitation" and "penitentiary rehabilitation" and the principle of the penalty of imprisonment were explained. Then, the effectiveness of the conducted social rehabilitation interactions in conditions isolation was discussed, furthermore, the characteristics of violent crimes, perpetrators of domestic violence and perpetrators of homicides were made. Finally, the effectiveness of rehabilitation programs was discussed.
The second chapter is devoted to the issue of readiness to redress in the inmates of penitentiary institutions. Within it, the conflicts in which prisoners participate were characterised. The placement of mediation among the other methods of conflict resolution has been designated and the types of mediation in which the inmates may participate have been indicated. Then, the readiness for redress, which is a necessary condition for the participation in mediation, and selected conditions of readiness to redress were discussed.
The methodological assumptions of my own research are delineated in the third chapter. It presents the justification for undertaking the research, the aim of the research, the research questions and hypotheses as well as variables. The research procedure, the basic assumptions of the author's program, the employed research tools together with the selection of study groups were also described. The study groups were characterized. The scope and course of my own research as well as the applied statistical analyses were presented.
The fourth chapter presents the obtained research results. In the next part, the findings were summarized and discussed.
The dissertation is concluded with an ending, which presents the limitations of my own research, the direction of further research explorations and conclusions for penitentiary practice.
The scenarios of the classes carried out are included in the appendix.

zadośćuczynienie, zakład karny, program resocjalizacyjny, mediacja, sprawiedliwość naprawcza

redress, penitentiary institution, rehabilitation program, mediation, restorative justice